Trà Cổ tuy nay là trên đất liền, nhưng trước kia từ Móng Cái ra Trà Cổ phải vượt qua một đầm lầy như một eo biển nhỏ, tục gọi là sông Trà Cổ nên địa thế khu vực gần như một hải đảo, cách Móng Cái khoảng 10 km. Địa hình Trà Cổ là một doi đất dài chạy theo hướng đông bắc-tây nam. Mặt đông nam nhìn ra Vịnh Bắc Bộ với bãi cát dài; hướng tây bắc trông vào đất liền. Góc đông bắc là nhìn sang Trung Quốc là mũi Gót. Góc tây nam ở chân núi Ngọc là mũi Ngọc hướng về đảo Vĩnh Thực.
Làng Trà Cổ khi xưa thành lập do dân từ Đồ Sơn ra khai canh, đánh cá. Ngôi đình Trà Cổ ở thôn Nam Thọ mang niên đại từ thế kỷ 16 thời Hậu Lê nên lịch sử làng có hơn 400 năm. Về sau làng mở rộng thêm các thôn Đông Thịnh, Tràng Lộ, Tràng Sa, Sa Vĩ (tục gọi là Gót), Ngọc Sơn và Bình La. Làng Trà Cổ sau lại tách ra thành hai xã Trà Cổ ở phía bắc và Bình Ngọc ở phía nam; Bình Ngọc gồm hai thôn Ngọc Sơn và Bình La. Trà Cổ là những thôn còn lại. Một con đê được đắp nối Trà Cổ vào đất liền và quãng đầm cũ ngăn cách Trà Cổ và Móng Cái cũng bị lấp dần vào thế kỷ 20.
Sau khi nhập vào với thị xã Móng Cái năm 1992 thì Trà Cổ đổi thành một phường thuộc thành phố Móng Cái và xã Bình Ngọc cũng theo chân năm 2010 thành phường Bình Ngọc
Trà Cổ – bãi biển được mệnh danh là “trữ tình nhất Việt Nam” – một vẻ đẹp còn vẹn nguyên, hài hòa, bình dị với bãi cát trắng mịn màng trải dài phẳng lặng trong nền nước biển xanh biếc bốn mùa. Đến đây, bạn sẽ tìm được những khoảnh khắc bình yên, thơ mộng và tha hồ thả hồn mình vào nắng, vào gió…
Bên bờ biển là những cồn cát cao từ 3m – 4m, có làng ấp và dân cư trú đông đúc, chủ yếu sống bằng nghề nông và chài lưới. Sát bờ biển là các dải rừng phi lao chắn gió, râm mát giữ cát và gần đó còn có hệ thống sinh thái rừng ngập mặn. Với hơn 15km đường bờ biển, Trà Cổ là một trong các bãi biển dài nhất Việt Nam.
Cảnh đẹp ở đây không giống những gì ta đã bắt gặp ở Hạ Long, Đồ Sơn hay những bãi biển khác, bởi làn cát mịn màng hòa trong nước biển xanh ngắt mang dáng dấp của biển miền Trung nhưng lại có những dãy núi soi mình mang dáng dấp biển miền Bắc. Sự hòa lẫn của các vùng biển ấy tạo cho Trà Cổ một vẻ đẹp sông núi hiền hòa, trữ tình và nên thơ.
Nằm cách trung tâm 9km và chưa có tác động nhiều của bàn tay con người nên Trà Cổ có nhiều bãi biển còn mang nhiều nét đẹp của tự nhiên, kéo dài tới 17km từ mũi Gót ở phía bắc đến mũi Ngọc ở phía nam, đủ sức chứa hàng vạn khách du lịch đến nghỉ mát, tắm biển.
Do cách xa các thành phố, khu công nghiệp, bến cảng nên Trà Cổ có khí hậu mát mẻ, nồng nàn hương biển và không gian tĩnh mịch và còn mang đậm nét hoang sơ. Đến đây, bạn sẽ được thưởng thức mùi vị của biển, được đắm mình trong những buổi chiều yên lặng, được thả hồn ngắm hoàng hôn xuống mà không sợ những ồn ào của cuộc sống, những bộn bề của đô thị náo nhiệt và sẽ tìm được cảm giác thoải mái ngay cả trong những ngày nắng nóng nhất.
Ở Trà Cổ, ta chưa hề thấy sự hiện diện của “bãi biển thương mại”, rất ít hàng quán, hàng bán rong. Nếu muốn thưởng thức hải sản tươi sống, bạn có thể mua được ở ngay bên bờ biển khi thuyền chài ngư dân đi đánh bắt về. Một điều hết sức thú vị mà không phải ở bãi biển nào cũng có được.
Đến đây vào đúng dịp hè, bạn còn có thể được tham gia “Hội làng Trà Cổ” diễn ra vào đầu tháng sáu âm lịch. Đây cũng là một trong những lễ hội tưng bừng và lớn nhất của ngư dân miền biển ở khu vực miền Bắc.
- Đông Triều khai hội Xuân Ngọa Vân 2017
DTDTQN.VN
